Help ! Mijn Paard Is Dominant .
Je paard sleurt je mee aan het halstertouw, komt in jouw ruimte, luistert niet, bijt en bokt bijvoorbeeld aan de longe.
Ja, je paard is echt heel dominant, wordt er dan gezegd. En dominantie wordt in de paardenwereld nog wel eens als iets negatiefs gezien. En dat is best jammer.
Want is het paard wel dominant? Of er toch iets anders aan de hand . . .
Wat is dominantie
We moeten eerst gaan kijken naar wat dominantie nou eigenlijk is.
Dominantie is letterlijk: ‘De overhand hebben’ en is een relatiebegrip, geen eigenschap.
Dus de één is dominant, heeft de overhand, over een ander op dat moment, in díe situatie.
Als ik sta les te geven als instructrice, dan ben ik op dat moment dominant over diegene waaraan ik les geef.
Maar als ik les krijg van mijn instructeur, dan is hij dominant zijn op dat moment.
Degene die dominant is bepaalt !
Ik bepaal dus in een les wat de lesser op dat moment doet, tot op zekere hoogte natuurlijk.
Want als ik eisen ga uitkramen, die onredelijk zijn en/of wat niet bij het niveau past van de combinatie, dan zullen de meesten (dat hoop ik tenminste!) dat weigeren.
Ze weigeren dan. En niet omdat ze dominant, koppig of vervelend zijn, maar omdat ik iets vraag dat niet goed voor hun of hun paard is.
Hetzelfde geldt als mijn instructeur mij zou zeggen dat ik met mijn Galaxie, mijn paardje, over een hindernis moet gaan springen van 1,40 meter, terwijl we al denk ik 1,5 jaar helemaal niet gesprongen hebben en zeeeeker niet zo hoog! Ik zou weigeren omdat ik dat niet wil en mijn paard dat niet kan….. en het uit angst dat zowel ik als mijn paard flink in de kreukels komen te liggen.
Dus dan dwing je respect af?
Nee, respect kun je nooit afdwingen, dat moet je verdienen.
Als ik je zou gaan slaan (wat ik natuurlijk nooooit! zou doen) om je te laten luisteren naar wat ik te zeggen heb en je vervolgens laat doen wat ik wil dat je gaat doen . . .
Zou je mij dan respecteren als instructrice, als iemand die veel kennis heeft en het beste voor heeft met jou en je paard?
Nee hè. Je zou me een raar en misschien wel een heel naar persoon vinden.!
Is jouw paard dominant of onzeker?
Net als bij mensen zijn er bij paarden verschillen in karakters. De een is van nature meer zelfverzekerd, een geboren leider. Terwijl het andere wat onzekerder is en juist graag meer leiding wil.
Het ene paard is rustiger, lijkt doordacht dingen te doen. Een ander paard doet gewoon en lijkt nergens over na te denken, gewoon gaan! Ook kunnen paarden net als mensen veranderen, door omgang en ervaringen.
Een onzeker, jonge paard kan met de juiste begeleiding opgroeien tot een zelfverzekerd paard. Een paard dat als veulen
vrij, sociaal en zelfverzekerd is, kan door een harde aanpak en gebruik van geweld juist veranderen in een angstig en nerveus en onzeker paard.
Dit zegt niets over andere relaties. Een paard dat extreem onderdanig is naar zijn eigenaar of begeleider, kan wel dominant gedrag vertonen naar het paard naast hem op de paddock of naar een volgende nieuwe eigenaar.
Kan een paard dominant zijn?
Nee, een paard is niet dominant, dat is geen eigenschap zoals dat je kunt zeggen ‘mijn paard is vos kleurig’ of ‘mijn paard heeft grote oren’ of mijn paard is een ruin.
Een paard kan in een bepaalde situatie of relatie wel de dominante partij zijn, of juist een meer onderdanige houding aannemen.
Het probleem is dat mensen onzekerheid of ongehoorzaamheid vaak aanzien voor dominantie en vervolgens respect willen gaan afdwingen bij het paard.
En dat afdwingen zorgt dan vaak voor nog veel grotere problemen….
Hoe ziet dominant gedrag er dan uit?
Dominantie zegt dus eigenlijk altijd iets over de relatie. Een paard dat dominant gedrag laat zien, neemt vaak een grotere houding aan.
Meestal gaat dit gepaard met een zelfverzekerde en rustige uitstraling, maar dominant gedrag kan zeker ook agressie bevatten.
Vaak zie je ook dat het paard dat in die relatie op dat moment de dominante is, het de eigenaar/begeleider min of meer negeert. En soms zie je ook aangeleerd gedrag.
Is dominantie hetzelfde als leiding geven?
Nee, want het gaat niet in elke situatie om leiding geven.
Situatie 1 : Stel je voor dat er een hengstige merrie staat, en er staan twee hengsten in de buurt.
Beide hengsten zijn even groot en sterk en beide paarden willen zich uiteraard voortplanten. Niet leiding geven, want er is niets waar je leiding aan zou moeten geven… maar voortplanten.
Situatie 2: Je hebt 5 paarden en er ligt voer voor maar 2 paarden. Dan kan de dominantie in die situatie en relatie de doorslag geven voor wie er mag eten en wie niet.
In deze situaties gaat het dus niet om leiding geven, maar wie is de baas.
Hoe krijg ik de controle over mijn paard?
Jij, als eigenaar, moet jezelf wel zien als de leidinggevende. Maar het idee van controle willen hebben, mag je zeker loslaten.
Als leidinggevende moet je je paard veilig houden, maar ook je omgeving ten opzichte van je paard, zorgen voor huisvesting en voedsel en goede verzorging.
Leer je paard dat hij bij jou mag ontspannen en geef je paard ook taken die hij kán uitvoeren. Dus taken en oefeningen die passen bij o.a. z’n leeftijd en niveau.
En als je paard niet direct doet wat jij wilt… denk er dan aan of je wel een redelijk vraag hebt gesteld, snapt je paard wel wat je van hem verwacht?
Laat je paard dit ongewenste gedrag zien omdat je paard de baas over je wil zijn, dus dominantie, of is het een onredelijk verzoek, een aanhoudende of grote ophouding of zelfs verkeerde timing……. kan je paard datgene wat jij wilt wel uitvoeren in deze situatie? Heeft je paard die oefeningen al vaker uitgevoerd, of moe ie nog leren door veel meer te oefenen.
Is dominantie een vorm van agressie?
Een mens of paard met goed leiderschap, die heel zelfverzekerd is binnen een situatie, hoeft zich juist minder vaak agressief te gedragen.
Dus nee, dominantie staat niet gelijk aan agressie. Natuurlijk kan het paard in die dominante situatie (net als ook de onderdanige) agressie inzetten, maar agressie is geen kenmerk van dominantie.
